Hiến Tông hoàng đế tên thật là Chu Kiến Tuấn (朱見濬), ông chào đời vào ngày 9 tháng 12, năm 1447 tại Tử Cấm Thành. Ông là con trai trưởng của Minh Anh Tông Chu Kỳ Trấn, mẹ là Hiếu Túc hoàng hậu Chu thị, người Xương Bình, lúc đó đang là Quý phi. Lúc đầu, vào đời Minh Anh Tông, Chu Kiến Tuấn (Chu Kiến Thâm) được phong làm Hoàng thái tử.

Năm 1449, sau Sự biến Thổ Mộc bảo, Minh Anh Tông bị tộc Ngõa Lạt Mông Cổ bắt, em trai ông là Chu Kỳ Ngọc lên ngôi, tức là Minh Đại Tông. Minh Đại Tông phế chức Thái tử của Chu Kiến Tuấn, cải thành Nghi vương (沂王), rồi để con mình là Chu Kiến Tể (朱见济) lên thay. Phế Thái tử Chu Kiến Tuấn khi ấy phải nhẫn nhịn sống dưới sự cai trị của chú mình. Đến khi Mông Cổ Ngõa Lạt thả Anh Tông trở về, Đại Tông tôn Anh Tông lên làm Thái Thượng hoàng, nhưng lại giam Anh Tông vào trong Nam Cung, cách biệt với bên ngoài.

Năm 1457, Minh Anh Tông phát động Đoạt Môn chi biến (夺门之变), giành được ngai vàng. Chu Kiến Tuấn được phục lại chức vị Đông cung Thái tử, rồi cảnh danh thành Chu Kiến Thâm (朱见深).